Toipuminen vakavista mielenterveyden häiriöistä : asumisperusteisen psykiatrisen kuntoutuksen yhdistelmäintervention vaikuttavuus ja toipumisen tuen mittarin psykometriset ominaisuudet
Tolonen, Jonna (2025-02-21)
© University of Oulu, 2025. This publication is copyrighted. You may download, display and print it for your own personal use. Commercial use is prohibited. © Oulun yliopisto, 2025. Julkaisu on tekijänoikeussäännösten alainen. Teosta voi lukea ja tulostaa henkilökohtaista käyttöä varten. Käyttö kaupallisiin tarkoituksiin on kielletty.
https://rightsstatements.org/vocab/InC/1.0/
https://urn.fi/URN:NBN:fi:oulu-202501161208
Kuvaus
Tiivistelmä
The prognosis of recovery from severe mental illness (SMI) has not improved in the past decades. To enhance recovery in SMI, psychiatric rehabilitation interventions and recovery orientation have been proposed. Yet, there is limited research on combinations of psychiatric rehabilitation for SMI. Recovery orientation has been found to improve personal recovery, and the evaluation of received support is important. This thesis aimed to study the effects of a combination of psychiatric rehabilitation in residential settings and the psychometric properties of a measure of support for personal recovery.
The participants of Studies I & II (N = 39) were aged 18–29 with SMI. They participated in a combination of psychiatric rehabilitation interventions in residential settings in 2010s located in Northern Ostrobothnia, Finland. Data were gathered retrospectively, and changes in several outcomes related to functioning and psychiatric symptoms from the start to the end of the intervention, were analyzed. At follow-up (mean 41 months), a questionnaire study of functioning, psychiatric symptoms, and quality of life was conducted to the study participants (n = 32).
At the start of the intervention 33% of the participants lived independently, which increased to 69% by the end of the intervention and to 78% at follow-up. Improvements were observed in symptoms of depression and functioning from the start to the end of the intervention. At follow-up, over 80% felt that they had partly recovered from their SMI, and less than half experienced good quality of life.
Study III investigated the psychometric properties of the Finnish translation of INSPIRE (N = 98). The measure evaluates staff support for personal recovery. Data was collected between September 2021 and February 2024 from inpatient and outpatient care, residential services, and occupational rehabilitation. The data did not support the original factor model for the Support sub-scale; rather, a two-factor model emerged. The data supported the original factor model for the Relationship sub-scale. The measure demonstrated good internal consistency.
Combinations of psychiatric rehabilitation interventions may increase independent living. Research in this field is needed. The psychometric properties of INSPIRE measure yielded mixed results, indicating the need for international studies to improve the measure's feasibility.
Vakavista mielenterveyden häiriöistä toipuminen ei ole lisääntynyt viime vuosikymmeninä. Psykiatrisen kuntoutuksen interventiota ja toipumisorientaatiota on ehdotettu tavoiksi kohentaa toipumisen ennustetta. Tutkimusta psykiatrisen kuntoutuksen yhdistelmäinterventioista vakavissa mielenterveyden häiriössä on vähän. Toipumisorientaation on todettu edistävän henkilökohtaista toipumista ja siihen tarjotun tuen arvioiminen on tärkeää. Väitöstutkimuksen tarkoituksena oli tuottaa tietoa asumisperusteisen psykiatrisen kuntoutuksen yhdistelmäintervention vaikuttavuudesta ja toipumisen tuen mittarin psykometrisistä ominaisuuksista.
Asumisperusteisen psykiatrisen kuntoutuksen yhdistelmäintervention osallistujat (N = 39) olivat 18–29-vuotiaita vakavaa mielenterveydenhäiriötä sairastavia henkilöitä, jotka olivat olleet interventiossa 2010-luvulla Pohjois-Pohjanmaalla Suomessa. Aineisto kerättiin retrospektiivisesti ja useita muuttujia toimintakyvystä ja psyykkisistä oireista tutkittiin intervention alusta sen päättymiseen. Seurantapisteessä (ka 41 kk) osallistujille (n=32) toteutettiin kyselytutkimus toimintakyvystä, psyykkisistä oireista ja elämänlaadusta.
Yhdistelmäintervention alussa itsenäisesti asui osallistujista 33 %, intervention lopussa 69 % ja seurantapisteessä 78 %. Kohentumista havaittiin masennusoireissa ja päivittäisten toimintojen toimintakyvyssä intervention alusta sen päättymiseen. Seurantapisteessä yli 80 % koki osittain toipuneensa psyykkisestä sairaudestaan ja alle puolet koki elämänlaatunsa hyväksi.
INSPIRE-mittarilla palvelunkäyttäjä arvioi henkilökohtaiseen toipumiseen saamaansa tukea. Tutkimuksessa INSPIRE-mittarin psykometrisista ominaisuuksista suomalaisessa aineistossa (N = 98). Aineisto kerättiin 9/2021–2/2024 osasto- ja avohoidosta, asumispalveluista ja ammatillisesta kuntoutuksesta. Aineisto ei tukenut mittarin Tuki-osion alkuperäistä faktorirakennetta, sen sijaan muodostui kahden faktorin malli. Aineisto tuki alkuperäistä Yhteistyösuhde-osion faktorimallia. INSPIRE-mittarin sisäinen johdonmukaisuus oli hyvä.
Psykiatrisen kuntoutuksen yhdistelmäinterventiot lisännevät vakavaa mielenterveyden häiriötä sairastavien itsenäistä asumista. Aiheesta tarvitaan lisätutkimusta. INSPIRE-mittarin psykometrisista tuloksista löydettiin ristiriitaisia tuloksia. Tämä korostaa kansainvälisen tutkimusten tarvetta mittarin käytettävyyden kehittämiseksi.
Original papers
-
Tolonen, J., Jääskeläinen, E., Leppänen, E., Haapea, M., Miettunen, J., & Moilanen, K. (2022). The impact of psychiatric rehabilitation – A study of outcomes of persons with severe mental disorders. Psychiatria Fennica, 53, 204–219.
-
Tolonen, J., Jääskeläinen, E., Kiviniemi, L., Majuri, T., Haapea, M., Miettunen, J., & Moilanen, K. (2024). Functioning, psychiatric symptoms and quality of life of individuals with severe mental disorders after psychiatric rehabilitation. Nordic Journal of Psychiatry, 78(1), 54–63. https://doi.org/10.1080/08039488.2023.2262448 https://doi.org/10.1080/08039488.2023.2262448
-
Tolonen, J., Miettunen, J., Moilanen, K., Tölli, S., Karpov, B., Haapea, M., Jääskeläinen, E., & Kiviniemi, L. (2024). The Reliability and validity of the Finnish translation of the INSPIRE measure of staff support for personal recovery. Manuscript submitted for publication.
Osajulkaisut
-
Tolonen, J., Jääskeläinen, E., Leppänen, E., Haapea, M., Miettunen, J., & Moilanen, K. (2022). The impact of psychiatric rehabilitation – A study of outcomes of persons with severe mental disorders. Psychiatria Fennica, 53, 204–219.
-
Tolonen, J., Jääskeläinen, E., Kiviniemi, L., Majuri, T., Haapea, M., Miettunen, J., & Moilanen, K. (2024). Functioning, psychiatric symptoms and quality of life of individuals with severe mental disorders after psychiatric rehabilitation. Nordic Journal of Psychiatry, 78(1), 54–63. https://doi.org/10.1080/08039488.2023.2262448 https://doi.org/10.1080/08039488.2023.2262448
-
Tolonen, J., Miettunen, J., Moilanen, K., Tölli, S., Karpov, B., Haapea, M., Jääskeläinen, E., & Kiviniemi, L. (2024). The Reliability and validity of the Finnish translation of the INSPIRE measure of staff support for personal recovery. Manuscript submitted for publication.
Kokoelmat
- Avoin saatavuus [38840]